🧬 Anatomik Yapı:
M. orbicularis oris, ağız açıklığını çevreleyen kompleks ve çok katmanlı bir mimik kasıdır. Ağız çevresindeki en önemli büzücü kas olup, hem fonksiyonel hem de estetik açıdan büyük öneme sahiptir. Kas yapısı tek bir kas gibi görünse de, gerçekte birden fazla kas lifinin dairesel biçimde birleşmesinden oluşur.
Kas, anatomik olarak iki ana bölümde incelenir:
1. Pars labialis (Dudak Kısmı):
- Üst ve alt dudakların içerisinde, vermilion border (kırmızı dudak kenarı) dahil olmak üzere uzanır.
- Daha içte yer alır ve dudakların hacimli görünmesini sağlar.
2. Pars marginalis (Kenar Kısmı):
- Ağız çevresinin daha dış kısmını sarar.
- Mimik kaslarının birçoğu ile doğrudan ilişkilidir.
- Bu kısım, ağız köşelerine doğru uzanır ve yüz kaslarıyla koordineli çalışır.
📍 Başlangıç Noktası (Origo):
- Bu kas gerçek bir origo (başlangıç) noktasına sahip değildir.
- Lifleri, çevresindeki mimik kaslardan gelir ve ağız çevresinde dairesel olarak birleşir.
- Özellikle ağız köşelerinde yer alan modiolus (kas düğüm noktası) bu birleşimin önemli anatomik merkezidir.
Ek olarak, ağız açıklığını genişleten kaslar (örneğin: m. zygomaticus major, m. levator anguli oris, m. depressor anguli oris) bu yapıya katkıda bulunur.
📌 Ek Yapılar:
- Kasın yapısına katılan, her bireyde belirgin olmayan iki küçük kas vardır:
- M. incisivus labii superioris (üst kesici kas)
- M. incisivus labii inferioris (alt kesici kas)
- Bu kaslar, üst ve alt çenelerdeki fossa incisiva’dan başlar.
- Lifleri dışa ve yanlara yönelerek m. orbicularis oris ile birleşir.
- Dudakların hassas hareketlerinde yardımcı rol oynarlar.
⚙️ Fonksiyonu:
- Dudakları kapatır, sıkıştırır ve öne doğru iter.
- Kırmızı dudak kenarındaki lifler kasıldığında, dudaklar tamamen kapanır ve vermilion görünmez hale gelir.
- Ağız açıklığının sfinkteri (büzücü kası) olarak işlev görür.
- Islık çalma, öpücük gönderme, dudak büzme, konuşma ve bazı yüz mimiklerinin oluşumunda aktif rol alır.
🔸 Sadece kenar kısmı kasıldığında, dudaklar boru şeklinde ileriye doğru uzar (örn. ıslık çalma).
🔸 Tüm kasın eş zamanlı kasılmasıyla dudaklar tamamen kapanır ve yüz mimikleri şekillenir.
🔸 Konuşma, yutkunma ve çiğneme sırasında da dolaylı olarak görev alır.
🧠 İnnervasyon:
- Nervus facialis (VII. kranial sinir) — yüz sinirinin ağız çevresine gelen dalları tarafından innerve edilir.
🩸 Vaskülarizasyon (Kan Desteği):
- A. facialis (yüz atardamarı) ve onun dalları olan a. labialis superior ve a. labialis inferior bu kası besler.
- Kanlanması yoğun olduğundan, iyileşme ve yeniden yapılanma kabiliyeti yüksektir.
💡 Klinik ve Estetik Önemi:
- Botulinum toksini ve estetik dolgu uygulamalarında sıkça hedeflenen bir kas yapısıdır.
- Kasın hipertonisi (aşırı kasılması), “dudak sıkma”, “burun ucunu aşağı çekme” gibi istemsiz mimiklere neden olabilir.
- Yüz estetiği, dudak simetrisi ve fonetik uygulamalarda kritik rol oynar.